Những trường hợp đất không có giấy tờ theo Luật Đất đai 2024 người dân cần biết

Từ ngày 1/1/2025, Luật Đất đai năm 2024 chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi lớn trong quản lý và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Một trong những nội dung quan trọng, được người dân đặc biệt quan tâm, là quy định về “đất không có giấy tờ” – những trường hợp đất đang sử dụng nhưng không đủ hồ sơ pháp lý theo quy định.

Theo Điều 137 Luật Đất đai 2024, “đất không có giấy tờ” được hiểu là phần đất mà hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng nhưng không có một trong các loại giấy tờ sau đây:

1. Không có giấy tờ xác nhận quyền sử dụng đất lập trước ngày 15/10/1993

Đây là thời điểm Luật Đất đai đầu tiên (năm 1993) bắt đầu có hiệu lực. Nếu người dân sử dụng đất mà không có bất kỳ loại giấy tờ nào xác nhận quyền sử dụng trước mốc này, thì sẽ bị coi là đất không có giấy tờ theo quy định hiện hành.

2. Không có giấy giao đất từ các nông, lâm trường quốc doanh trước 01/7/2004

Trong giai đoạn trước đây, nhiều hộ dân được các nông trường, lâm trường giao đất để làm nhà ở hoặc làm nhà kết hợp sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, nếu việc giao đất này không có văn bản hoặc không có xác nhận trước ngày 01/7/2004, thì cũng thuộc trường hợp đất không có giấy tờ.

3. Không có giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng cho hoặc các loại giấy giao nhà, mua nhà từ nhà nước

Người đang sử dụng đất ổn định mà không có các giấy tờ sau cũng được xem là sử dụng đất không có giấy tờ:

• Giấy tờ thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc nhà ở gắn liền với đất.
• Giấy giao nhà tình thương, nhà đại đoàn kết, nhà tình nghĩa gắn với đất.
• Giấy thanh lý, hóa giá nhà ở gắn với đất (thường do cơ quan nhà nước quản lý).
• Giấy tờ mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước (theo Nghị định 61 hoặc các chính sách nhà ở xã hội giai đoạn trước).

4. Không có quyết định giao đất, cho thuê đất hợp pháp trước 15/10/1993 hoặc trước 01/8/2024

Nhiều hộ dân trước đây được chính quyền giao đất, cho thuê đất bằng hình thức giấy tay, hoặc quyết định không còn lưu trữ, chưa cấp sổ đỏ. Nếu đã sử dụng đất ổn định mà không có một trong các quyết định giao/thuê đất được ban hành trước các mốc sau:

• Trước 15/10/1993 (thời điểm Luật Đất đai 1993 có hiệu lực),
• Hoặc trước 01/8/2024 (thời điểm Luật Đất đai 2024 được Quốc hội thông qua),

thì vẫn được xem là đất không có giấy tờ, dù có thể đang sử dụng hợp pháp.

Người dân cần làm gì nếu thuộc diện sử dụng đất không có giấy tờ?

Luật Đất đai 2024 vẫn mở cơ hội hợp thức hóa quyền sử dụng đất thông qua thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) nếu đáp ứng điều kiện:

• Sử dụng đất ổn định, liên tục, không tranh chấp;
• Được chính quyền địa phương xác nhận;
• Có thể chứng minh bằng hồ sơ lưu trữ, nhân chứng, bản đồ, ảnh chụp hoặc các căn cứ liên quan.

Người dân nên chủ động liên hệ với UBND cấp phường/xã, nơi có đất để được hướng dẫn làm hồ sơ đăng ký đất đai, tránh để tình trạng sử dụng đất kéo dài nhưng không được công nhận, ảnh hưởng đến quyền lợi về sở hữu, chuyển nhượng hoặc thừa kế sau này.

Tags: Những trường hợp đất không có giấy tờ theo Luật Đất đai 2024 người dân cần biết