Nguyen An
Từ ngày 1/7/2025, theo Quyết định 759/QĐ-TTg về sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Phòng Kinh tế cấp xã chính thức đi vào hoạt động, đảm nhận hàng loạt nhiệm vụ quan trọng, thay thế nhiều công việc trước đây được giao cho cấp huyện. Đây là bước thay đổi mang tính căn bản trong tổ chức bộ máy quản lý nhà nước tại cơ sở.
Theo cơ cấu mới, UBND cấp xã, phường, đặc khu được tổ chức tối đa bốn phòng chuyên môn, gồm Phòng Kinh tế hoặc Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị, Phòng Văn hóa – Xã hội, Văn phòng HĐND và UBND, cùng Trung tâm Phục vụ hành chính công nếu địa phương chưa bố trí cấp huyện. Trong đó, Phòng Kinh tế đóng vai trò đặc biệt quan trọng, là đầu mối chuyên trách hầu hết các lĩnh vực liên quan đến kinh tế, xây dựng, công thương, nông nghiệp, môi trường và tài chính kế hoạch.
Phạm vi nhiệm vụ của Phòng Kinh tế được xác định rộng lớn và đa ngành. Ở mảng kinh tế và kế hoạch, phòng có chức năng xây dựng, theo dõi, quản lý các kế hoạch phát triển kinh tế, ngân sách địa phương, các nguồn tài chính ngoài ngân sách và hỗ trợ phát triển sản xuất kinh doanh. Trong lĩnh vực công thương, phòng phụ trách quản lý tiểu thủ công nghiệp, xúc tiến thương mại, hỗ trợ xây dựng thương hiệu sản phẩm, chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực. Đối với xây dựng và đô thị, phòng có nhiệm vụ quản lý quy hoạch, cấp phép xây dựng, phát triển hạ tầng kỹ thuật và giao thông. Ở mảng nông nghiệp và môi trường, Phòng Kinh tế tham gia quản lý sản xuất nông – lâm – ngư nghiệp, an toàn thực phẩm liên quan đến nông sản, thủy lợi, phòng chống thiên tai, bảo vệ tài nguyên đất, nước, khoáng sản và môi trường. Ngoài ra, đối với các địa phương ven biển hoặc hải đảo, phòng còn trực tiếp quản lý các hoạt động kinh tế biển, khai thác hải sản và phát triển kinh tế đảo.
Điểm đáng chú ý là từ ngày 1/7/2025, nhiệm vụ đăng ký và quản lý hộ kinh doanh cũng thuộc thẩm quyền của Phòng Kinh tế cấp xã. Thay vì phải lên cấp huyện, người dân, doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh chỉ cần làm thủ tục trực tiếp tại xã, phường. Điều này giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, đồng thời nâng cao hiệu quả giám sát, cập nhật dữ liệu hộ kinh doanh ngay tại cơ sở.
Sự ra đời của Phòng Kinh tế cấp xã cho thấy xu hướng tăng cường phân quyền, phân cấp rõ ràng, đưa quyền lực quản lý gần hơn với người dân và doanh nghiệp. Trước đây, nhiều nhiệm vụ quan trọng do phòng chuyên môn của huyện đảm nhận, khiến quá trình xử lý công việc kéo dài, chưa linh hoạt. Từ nay, chính quyền cấp xã sẽ trực tiếp chịu trách nhiệm, nâng cao tính chủ động, đồng thời giảm tải cho cấp huyện. Đây là một bước tiến lớn trong cải cách hành chính và hiện thực hóa mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Trong thực tiễn, mô hình mới hứa hẹn tạo ra sự linh hoạt hơn trong phát triển kinh tế xã hội. Ở các xã nông thôn, Phòng Kinh tế sẽ tập trung hỗ trợ phát triển nông nghiệp công nghệ cao, kinh tế hộ gia đình, trang trại và hợp tác xã. Ở vùng ven biển, phòng sẽ hỗ trợ phát triển du lịch sinh thái, khai thác và nuôi trồng thủy sản gắn với bảo vệ môi trường biển. Trong các đô thị, trọng tâm sẽ là phát triển hạ tầng đô thị, thương mại dịch vụ, công nghiệp nhỏ và vừa, cùng quản lý trật tự xây dựng. Sự linh hoạt này giúp mỗi địa phương tận dụng được thế mạnh riêng, phát huy nội lực để phát triển.
Việc thành lập Phòng Kinh tế cấp xã từ ngày 1/7/2025 vì thế không chỉ mang tính chất tổ chức hành chính đơn thuần, mà còn là bước đi chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, phát huy tiềm năng kinh tế, thúc đẩy sự phát triển toàn diện ở cơ sở. Đây là cơ hội để các xã, phường có điều kiện chủ động hơn trong việc hoạch định chiến lược phát triển, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nền hành chính tinh gọn, hiện đại, phục vụ nhân dân.
Tags: Phòng Kinh tế cấp xã: Trụ cột chuyên môn từ ngày 1/7/2025
