Trong những năm gần đây, thị trường bất động sản tại Việt Nam chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ của các dự án nhà ở, đặc biệt là nhà ở hình thành trong tương lai. Việc mua bán nhà ở hình thành trong tương lai giúp người dân có thể sở hữu nhà, căn hộ với giá hợp lý, đồng thời tạo điều kiện cho các chủ đầu tư triển khai dự án. Tuy nhiên, để bảo vệ quyền lợi của người mua và tránh những rủi ro tiềm ẩn trong quá trình giao dịch, pháp luật Việt Nam đã quy định một số điều kiện cụ thể đối với việc bán nhà ở hình thành trong tương lai.
Khái niệm và tình hình thị trường nhà ở hình thành trong tương lai
Nhà ở hình thành trong tương lai là các căn hộ, nhà ở chưa hoàn thiện hoặc đang trong quá trình xây dựng, nhưng chủ đầu tư đã thực hiện thủ tục bán hàng. Các dự án nhà ở hình thành trong tương lai thường là các chung cư, nhà ở trong các khu đô thị mới hoặc các dự án khu dân cư.
Việc bán nhà ở hình thành trong tương lai đã góp phần không nhỏ vào việc giải quyết nhu cầu nhà ở cho người dân, đặc biệt là tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM. Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ của phân khúc này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người mua nếu không có sự kiểm soát chặt chẽ từ phía cơ quan nhà nước và các quy định pháp lý rõ ràng.
Điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai theo quy định năm 2025
Theo Luật Kinh doanh bất động sản sửa đổi, bổ sung và các văn bản hướng dẫn có hiệu lực từ năm 2025, các điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai đã được quy định rõ ràng nhằm bảo vệ quyền lợi của người mua và đảm bảo tính minh bạch của thị trường bất động sản. Cụ thể, các điều kiện này bao gồm:
Chủ đầu tư phải có Giấy phép xây dựng hợp lệ
Trước khi tiến hành bán nhà ở hình thành trong tương lai, chủ đầu tư phải có Giấy phép xây dựng hợp pháp từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Giấy phép này là chứng nhận dự án được phép xây dựng và đảm bảo tuân thủ quy hoạch, pháp lý và an toàn trong quá trình thi công.
Đảm bảo quyền sử dụng đất hợp pháp
Chủ đầu tư phải chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp đối với mảnh đất mà dự án được triển khai. Điều này giúp đảm bảo rằng dự án không bị tranh chấp về quyền sử dụng đất trong tương lai và người mua nhà có thể yên tâm về tính pháp lý của bất động sản.
Hợp đồng mua bán phải tuân thủ quy định pháp luật
Hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai phải được lập bằng văn bản, có sự chứng nhận của tổ chức công chứng hoặc chứng thực theo yêu cầu của pháp luật. Hợp đồng này phải bao gồm các thông tin cơ bản về giá trị căn hộ, tiến độ bàn giao, quyền lợi của người mua, phương thức thanh toán và các biện pháp bảo vệ quyền lợi người mua trong trường hợp dự án không được hoàn thành đúng tiến độ.
Bảo lãnh ngân hàng hoặc cam kết đảm bảo tiến độ
Một trong những điều kiện quan trọng khi bán nhà ở hình thành trong tương lai là chủ đầu tư phải cam kết về tiến độ và chất lượng công trình. Để bảo vệ quyền lợi người mua, các chủ đầu tư phải có cam kết bảo lãnh ngân hàng hoặc ký quỹ để đảm bảo tiến độ thi công, chất lượng công trình và khả năng hoàn thiện dự án theo kế hoạch. Đây là biện pháp nhằm ngăn ngừa trường hợp chủ đầu tư không hoàn thành dự án đúng hạn.
Thông báo với cơ quan nhà nước về việc bán nhà
Trước khi bắt đầu bán nhà ở hình thành trong tương lai, chủ đầu tư phải có thông báo hoặc được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép bán hàng. Đây là quy định mới nhằm tăng cường tính minh bạch trong giao dịch và giúp cơ quan quản lý nhà nước giám sát tiến độ và chất lượng của các dự án.
Quyền lợi và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng
Hợp đồng mua bán phải làm rõ các quyền lợi và nghĩa vụ của các bên, bao gồm quyền sở hữu, quyền sử dụng, quyền lợi đối với các phần sở hữu chung (nếu có) trong các dự án chung cư hoặc khu dân cư. Hợp đồng cũng cần quy định về trách nhiệm bảo trì, bảo dưỡng công trình và các biện pháp khắc phục nếu công trình bị lỗi, hư hỏng trong quá trình sử dụng.
Thực tiễn và các biện pháp bảo vệ quyền lợi người mua
Ngoài các điều kiện pháp lý trên, các cơ quan nhà nước cũng cần tăng cường giám sát, kiểm tra các chủ đầu tư trong quá trình triển khai dự án để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Người mua nhà cần thận trọng khi giao dịch với các dự án chưa hoàn thiện và chỉ mua bán khi chủ đầu tư có đủ giấy tờ pháp lý và có cam kết rõ ràng về tiến độ, chất lượng công trình.
Việc bán nhà ở hình thành trong tương lai không chỉ là một kênh đầu tư hấp dẫn mà còn là một giải pháp quan trọng trong việc giải quyết vấn đề nhà ở cho người dân. Tuy nhiên, để tránh những rủi ro tiềm ẩn, các quy định về điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai đã được các cơ quan chức năng siết chặt từ năm 2025, nhằm bảo vệ quyền lợi của người mua và tạo sự minh bạch trong giao dịch. Việc thực hiện đúng các quy định này sẽ giúp ổn định thị trường bất động sản và nâng cao niềm tin của người dân vào hệ thống pháp luật trong lĩnh vực bất động sản.