Tin mớiMột thế kỷ đã trôi qua kể từ ngày báo Thanh Niên – cơ quan ngôn luận đầu tiên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập – ra số đầu tiên ngày 21/6/1925. Từ đó, báo chí cách mạng Việt Nam hình thành, phát triển và trưởng thành cùng lịch sử dân tộc, khẳng định vai trò là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng – văn hóa. Tròn 100 năm, lời nhắn nhủ của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, ngày 21/6/2025, một lần nữa khơi dậy và định hình phương hướng phát triển cho nền báo chí nước nhà: “Phát huy truyền thống 100 năm với tâm sáng, lòng trong, bút sắc.”
Ba từ khóa giản dị nhưng sâu sắc, chứa đựng trong đó thông điệp đạo đức, trách nhiệm, và trí tuệ của người làm báo cách mạng trong thời đại mới – thời đại của chuyển đổi số, cạnh tranh truyền thông toàn cầu và thách thức niềm tin xã hội.
Tại buổi lễ long trọng diễn ra tại Hà Nội, với sự hiện diện của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các nhà báo lão thành và hàng trăm đại diện các cơ quan báo chí trong cả nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định: “Báo chí cách mạng luôn là một phần máu thịt trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Báo chí không chỉ phản ánh sự thật mà còn phải dẫn dắt cái đúng, bảo vệ cái tốt, chống lại cái xấu.”
Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh rằng trong hành trình 100 năm, báo chí cách mạng Việt Nam đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình trong mọi giai đoạn: từ báo chí cổ động kháng chiến, tuyên truyền lý tưởng cách mạng, đến báo chí phản biện, đồng hành xây dựng đất nước thời bình. Những nhà báo như Trần Huy Liệu, Xuân Thủy, Hữu Thọ, Đào Tùng, Thép Mới… đã trở thành biểu tượng của một thế hệ làm báo giàu lý tưởng và khí chất chiến đấu.
Thế kỷ 21 đặt ra những yêu cầu mới cho báo chí – không chỉ là tốc độ, công nghệ, mà còn là sự tỉnh táo, bản lĩnh, và khả năng gìn giữ lòng tin của công chúng trong môi trường truyền thông phân mảnh. Trước xu thế bùng nổ mạng xã hội, báo chí chính thống phải cạnh tranh không chỉ bằng thông tin mà bằng sự đáng tin cậy, bằng chiều sâu phân tích và năng lực định hướng.
Chính vì vậy, lời căn dặn “tâm sáng, lòng trong, bút sắc” không chỉ là lời hiệu triệu, mà còn là kim chỉ nam cho đạo đức và nghề nghiệp của người làm báo hôm nay.
Tâm sáng là phẩm chất đầu tiên. Người làm báo cách mạng không thể đi đường cong, không thể chạy theo dư luận hay lợi ích nhóm. Tâm sáng là đứng về lẽ phải, về nhân dân, về công lý và sự thật. Đó là điều mà Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dạy: “Viết cho ai? Viết để làm gì?” – viết phải vì dân, vì nước, vì chân lý cách mạng.
Tâm sáng còn là sự độc lập tư duy trong tác nghiệp. Giữa thời đại mà tin giả lan nhanh hơn tin thật, một nhà báo có tâm sáng phải biết tự kiểm chứng, không hùa theo đám đông, không biến mình thành công cụ của những thế lực giấu mặt. Một bản tin sai lệch, một cái tít giật gân, có thể phá hủy uy tín cả một cơ quan báo chí. Giữ tâm sáng là giữ danh dự người làm báo.
Lòng trong là yêu cầu về đạo đức cá nhân. Người làm báo không chỉ viết đúng, viết hay, mà phải sống tử tế. Một cây bút có thể sắc sảo đến đâu, nhưng nếu bị chi phối bởi vật chất, đánh mất sự liêm chính, thì ngòi bút đó không còn đáng tin cậy. Lòng trong là không để ngòi bút bị bẻ cong, không để thông tin bị nhuộm màu lợi ích.
Thực tế cho thấy, không ít trường hợp báo chí bị lợi dụng để phục vụ “truyền thông bẩn”, thông tin một chiều, gây bất ổn xã hội hoặc thao túng dư luận. Đó không còn là làm báo, mà là phản báo. Vì vậy, giữ lòng trong là giữ vững bản lĩnh người làm nghề giữa ma trận quyền lực và tiền bạc.
Bút sắc là tiêu chuẩn nghề nghiệp. Trong bối cảnh hiện đại, nơi mà mỗi người dùng mạng xã hội đều có thể trở thành “người đưa tin”, thì báo chí chính thống phải có giá trị vượt trội: thông tin phải nhanh, nhưng đồng thời phải chắc, đúng, sâu và sáng. Ngòi bút không chỉ ghi nhận sự kiện, mà phải phân tích, phản biện, soi rọi vấn đề bằng kiến thức và lập luận.
“Bút sắc” không có nghĩa là công kích cá nhân hay châm biếm rẻ tiền. Một cây bút sắc là cây bút dám nêu sự thật, dám chạm vào vấn đề gai góc nhưng bằng tinh thần xây dựng, bằng tư duy kiến tạo, bằng ngôn ngữ chuẩn mực và thái độ cầu thị. Đó là thứ vũ khí đặc biệt mà chỉ báo chí cách mạng mới có được: chiến đấu bằng trí tuệ, bằng nhân văn.
Trong bài phát biểu, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng yêu cầu các cơ quan quản lý báo chí tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo điều kiện để báo chí phát triển đúng định hướng nhưng không trói tay nghề nghiệp. Đồng thời, các cơ quan báo chí cần đổi mới mô hình hoạt động theo hướng tự chủ – chuyên nghiệp – hiện đại, tận dụng công nghệ số nhưng không đánh đổi bản sắc báo chí cách mạng.
Với hơn 900 cơ quan báo chí hiện nay, Việt Nam đang có một hệ sinh thái truyền thông phong phú, nhưng cũng đang đối diện với nhiều áp lực hội nhập và cạnh tranh. Trong dòng chảy đó, giữ vững “tâm sáng, lòng trong, bút sắc” không chỉ là giữ lấy ngọn lửa truyền thống, mà còn là cách để báo chí Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò – vị thế trong đời sống xã hội hiện đại.
Một trăm năm là dấu mốc để nhìn lại, để tri ân những thế hệ đi trước đã viết nên lịch sử bằng máu, bằng chữ, bằng niềm tin. Nhưng hơn thế, đó là lời nhắc nhở thế hệ hôm nay: hãy tiếp bước bằng tinh thần trách nhiệm, bằng sự tử tế nghề nghiệp và bằng những tác phẩm báo chí có giá trị xã hội thật sự.
Báo chí không chỉ là nghề – mà còn là sứ mệnh giữ gìn lẽ phải và thắp sáng lòng tin.
Tags: Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, sứ mệnh giữ gìn lẽ phải và thắp sáng lòng tin, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính
