Hong Nhung
Tháng 6 này, mạng xã hội, báo chí và các nhóm cộng đồng đều lan truyền câu chuyện về một đợt ra quân quy mô lớn của lực lượng Quản lý thị trường. Hàng loạt cửa hàng, kho hàng và tài khoản bán hàng trực tuyến bị kiểm tra, xử phạt vì kinh doanh hàng không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng nhái. Nhưng với tôi, phía sau đợt cao điểm ấy là một lời nhắc nhở về một cuộc chiến dài hơi – nơi không chỉ Nhà nước mà cả người tiêu dùng, doanh nghiệp và cộng đồng cùng phải vào cuộc.
Tôi từng là người mua phải mỹ phẩm không rõ nguồn gốc qua một livestream “sang chảnh” trên mạng. Sản phẩm được quảng cáo là “xách tay từ Hàn Quốc”, nhưng không có tem nhãn tiếng Việt, không mã vạch rõ ràng. Da tôi bị dị ứng nặng. Lúc ấy tôi mới biết, hàng giả không chỉ là gian lận kinh doanh, mà còn là mối đe dọa đến sức khỏe.
Qua theo dõi, tôi thấy mô hình kinh doanh hàng giả ngày càng biến tướng: livestream, sàn TMĐT, mạng xã hội… tất cả đều bị lợi dụng. Các đối tượng không để lại địa chỉ thật, dùng kho hàng tạm bợ, giao dịch nhanh và xóa dấu vết. Việc xử lý rất khó khăn, vì vậy tôi cho rằng không thể chỉ trông chờ vào các đợt kiểm tra – xử lý mà phải nâng cao ý thức từ gốc.
Người tiêu dùng, đặc biệt là các bạn trẻ, cần học cách kiểm tra mã QR, tìm hiểu doanh nghiệp sản xuất, phân biệt thật – giả bằng kỹ năng chứ không chỉ nhìn mẫu mã. Đừng tin hoàn toàn vào lời giới thiệu hay hình ảnh lung linh. Tỉnh táo là tấm khiên đầu tiên.
Về phía doanh nghiệp, nhiều thương hiệu Việt vẫn chưa quan tâm đúng mức đến việc bảo vệ hình ảnh. Không ít nơi chưa đăng ký mã số mã vạch, chưa có hệ thống truy xuất, chưa giám sát được nơi bán hàng online. Trong khi đó, các nhóm làm giả lại rất chuyên nghiệp: từ in bao bì, nhãn hiệu đến cách nói chuyện “như thật” trên mạng xã hội.
Tôi nghĩ, muốn chống hàng giả bền vững, không thể chỉ làm theo chiến dịch mà cần chiến lược dài hạn: từ giáo dục cộng đồng, quy định pháp luật, đến công nghệ chống giả. Doanh nghiệp cần ứng dụng mã QR xác thực, phối hợp với nền tảng TMĐT để truy xuất – báo cáo gian lận.
Nhưng sâu xa hơn, đó là câu chuyện về văn hóa tiêu dùng: khi người mua đủ hiểu biết, người bán đủ minh bạch và hệ sinh thái đủ minh chứng, thì hàng giả sẽ ít đất sống hơn.
Tôi chia sẻ bài viết này như một lời nhắn đến bạn đọc: Hãy là người tiêu dùng thông thái – vì bạn không chỉ bảo vệ mình, mà còn góp phần tạo ra một thị trường lành mạnh hơn cho tất cả.
Tác giả: Nguyễn Nhuận – thành viên Diễn đàn Doanh Nghiệp Trẻ
Tags: (QLTT), Chống Hàng Giả, Cuộc chiến chống hàng giả, Diễn đàn Doanh Nghiệp Trẻ, hàng kém chất lượng chưa bao giờ ngơi nghỉ, Quản lý thị trường
