Bộ NN&MT đề xuất bỏ nguyên tắc thị trường, Nhà nước toàn quyền quyết định giá đất

Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình dự thảo sửa đổi Luật Đất đai, dự kiến đưa ra Quốc hội tại kỳ họp tháng 10/2025, với đề xuất thay đổi căn bản nguyên tắc xác định giá đất. Theo đó, thay vì xác định theo “nguyên tắc thị trường” như hiện hành, giá đất sẽ do Nhà nước quyết định, bảo đảm vai trò đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai, đồng thời tăng tính minh bạch, đồng bộ và phù hợp với thực tiễn quản lý.

Cơ quan soạn thảo đưa ra hai phương án. Ở phương án thứ nhất, Chính phủ sẽ ban hành bảng giá đất định kỳ 5 năm một lần thay cho quy định hàng năm hiện nay. Bảng giá được xây dựng theo từng khu vực, vị trí, phản ánh điều kiện kinh tế – xã hội của địa phương. Trong trường hợp thị trường có biến động lớn, bảng giá có thể được điều chỉnh hoặc bổ sung giữa kỳ.

Phương án thứ hai bỏ việc xác định giá đất cụ thể cho từng trường hợp, thay vào đó áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K) do UBND cấp tỉnh ban hành hằng năm. Hệ số này sẽ điều chỉnh bảng giá theo biến động thực tế và áp dụng từ năm thứ hai của mỗi chu kỳ 5 năm.

Theo Bộ NN&MT, việc trao toàn quyền quyết định giá đất cho Nhà nước nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, minh bạch hóa cơ sở tính thuế và nghĩa vụ tài chính, đồng thời góp phần ổn định thị trường, hạn chế tranh chấp và nâng cao hiệu quả sử dụng đất.