Tập trung tháo gỡ vướng mắc, bảo đảm tính khả thi khi sửa đổi Luật Đất đai

Chiều 29/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến đối với Dự án Luật Đất đai (sửa đổi), để Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục hoàn thiện, trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 10. Tham dự cuộc họp có lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan của Quốc hội, Tòa án nhân dân Tối cao, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đại diện các hiệp hội, doanh nghiệp, cùng lãnh đạo 29 tỉnh, thành phố. Tham dự tại điểm cầu thành phố Huế có Phó Chủ tịch UBND thành phố Huế Phan Quý Phương cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành liên quan.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) có phạm vi điều chỉnh rất rộng, liên quan trực tiếp đến hầu hết các lĩnh vực kinh tế – xã hội, an ninh, quốc phòng cũng như đời sống của người dân và doanh nghiệp. Nếu không có phương pháp khoa học, đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và người dân, việc sửa đổi có thể dẫn đến xung đột, tác động tiêu cực ngay sau khi luật ban hành, “không thể lấy lý do rút gọn thủ tục mà bỏ qua các yêu cầu về đánh giá tác động”.

Cơ quan chủ trì soạn thảo là Bộ Nông nghiệp và Môi trường phải phân công cụ thể, huy động các đơn vị chuyên môn tham gia trực tiếp, nhất là bộ phận pháp chế, làm rõ những điều luật đang “trói buộc”, chưa sát thực tế, hoặc còn thiếu rõ ràng, gây vướng mắc trong triển khai.

“Những vấn đề chưa có cơ sở thực tiễn, còn cần nghiên cứu dài hơi thì chưa đưa vào lần sửa đổi này. Luật lần này phải tập trung tháo gỡ vướng mắc, tạo điều kiện cho triển khai ngay, trong khi tiếp tục chuẩn bị kỹ lưỡng để sửa đổi chuyên sâu từng luật trong tương lai”, Phó Thủ tướng nói.

“Mục tiêu là làm sao các đề xuất sửa đổi bảo đảm tính khả thi, có cơ sở thực tiễn, đáp ứng đúng yêu cầu chỉ đạo của Bộ Chính trị, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Tiếp thu các ý kiến tại cuộc họp trực tiếp, kết hợp trực tuyến toàn quốc cho ý kiến về Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), sáng 13/8, dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã khẩn trương tiếp thu, giải trình, hoàn thiện Dự án Luật để đưa ra thảo luận tại phiên họp chiều 29/8.

Theo tờ trình, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Để bảo đảm tính liên tục, Dự thảo đưa ra 13 quy định chuyển tiếp để xử lý các vấn đề về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, giá đất, thực hiện nghĩa vụ tài chính đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xác định lại diện tích, loại đất, thời hạn sử dụng đất đối với một số trường hợp đã được cấp giấy chứng nhận, nhận chuyển nhượng dự án bất động sản, xử lý đối với các đơn vị sự nghiệp công lập khi chuyển hình thức sử dụng đất, quỹ đất được sử dụng để thanh toán hợp đồng BT, tránh tạo khoảng trống pháp lý và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân, doanh nghiệp trong giai đoạn chuyển giao.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định, việc sửa đổi lần này không nhằm thay đổi toàn diện Luật Đất đai, mà tập trung tháo gỡ ngay những “nút thắt” pháp lý, khắc phục những điểm bất cập, đồng thời tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh. Đây cũng là bước đi quan trọng để thể chế hóa các nghị quyết của Trung ương, Chính phủ, phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp thu đầy đủ các ý kiến đóng góp, bám sát Nghị quyết 18-NQ/TW về “Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao”, các kết luận, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Chính phủ.

“Những vấn đề còn mới, chưa cụ thể trong kết luận của Trung ương hoặc Bộ Chính trị có thể đưa vào dưới dạng nguyên tắc, định hướng và giao Chính phủ, Bộ trưởng hoặc địa phương triển khai, bảo đảm tính linh hoạt, kịp thời”, Phó Thủ tướng lưu ý.

Trên cơ sở dự thảo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các địa phương tiếp tục gửi ý kiến bằng văn bản về Bộ và Chính phủ để cơ quan tham mưu tổng hợp. “Bất cập là từ địa phương, từ các bộ ngành, từ người dân và doanh nghiệp, nhưng địa phương nắm rõ nhất. Vì vậy, cần có báo cáo chi tiết gửi Bộ và Chính phủ”, Phó Thủ tướng nêu rõ.

Về thời điểm áp dụng giá đất trong các dự án BT hay giao đất, Phó Thủ tướng cho rằng cần rõ ràng và phù hợp với Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP); đồng thời xem xét bỏ quy định thu bổ sung khoản tiền do chậm nộp tiền sử dụng đất nếu là lỗi do Nhà nước. Thời điểm áp dụng luật phải tuân theo nguyên tắc “quyết định lúc nào áp dụng lúc đó”.

Đối với quy định gia hạn dự án, Phó Thủ tướng cho rằng cần cho phép điều chỉnh dựa trên tính toán của chủ đầu tư để huy động vốn tiếp.