Giải pháp xử lý khi đất bị cấp “sổ đỏ” chồng lấn

Việc hộ gia đình, cá nhân có quyền sử dụng đất ổn định nhưng một ngày phát hiện phần hoặc toàn bộ diện tích đất của mình lại đứng tên người khác không phải là chuyện hiếm. Nguyên nhân thường xuất phát từ sai sót trong hồ sơ địa chính hoặc nhầm lẫn trong quá trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ).

Trong trường hợp này, hướng xử lý phụ thuộc nhiều vào thái độ hợp tác và thiện chí của người đứng tên trên GCNQSDĐ. Có ba giải pháp thường được áp dụng.

Thứ nhất, thỏa thuận trực tiếp giữa người sử dụng đất và người đứng tên trên sổ đỏ để thống nhất việc chuyển giao quyền sử dụng đất. Các bên có thể ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở (nếu có). Hợp đồng phải được công chứng, chứng thực và làm cơ sở để đăng ký biến động đất đai. Cách này đơn giản, nhanh chóng, ít tốn kém nhưng phụ thuộc nhiều vào thiện chí của các bên và hồ sơ, chứng cứ mà người sử dụng đất cung cấp.

Thứ hai, thương lượng thông qua bên thứ ba am hiểu pháp luật, có uy tín hoặc hòa giải viên. Các bên cũng có thể yêu cầu UBND cấp xã nơi có đất tiến hành hòa giải. UBND sẽ thành lập hội đồng hòa giải, tổ chức buổi hòa giải khi các bên có mặt đầy đủ và lập biên bản ghi rõ hòa giải thành hay không thành. Giải pháp này giúp tăng tính khách quan và giảm nguy cơ tranh chấp leo thang.

Thứ ba, khởi kiện tại Tòa án nhân dân nơi có đất nếu thỏa thuận và hòa giải đều không đạt kết quả. Người sử dụng đất có thể khởi kiện hành chính để yêu cầu hủy GCNQSDĐ đã cấp sai hoặc khởi kiện dân sự để giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất với người đứng tên sổ đỏ. Khi khởi kiện, cần chuẩn bị đầy đủ chứng cứ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp của mình.

Trước khi tiến hành bất kỳ bước nào, người sử dụng đất nên thu thập đầy đủ hồ sơ pháp lý, bản đồ địa chính, biên bản đo đạc và các giấy tờ chứng minh quá trình sử dụng đất để bảo vệ tốt nhất quyền lợi hợp pháp của mình.