Anh Tú
Từ ngày 1/7/2025, theo quy định mới tại Nghị định 151 của Chính phủ và Luật Đất đai 2024, chủ tịch UBND cấp xã có thêm nhiều thẩm quyền đáng chú ý trong lĩnh vực đất đai, không chỉ giới hạn ở công tác quản lý hành chính thông thường.
Tại Điều 15 của Nghị định 151, chủ tịch UBND xã được giao trách nhiệm tổ chức cưỡng chế, thu hồi đất, cưỡng chế thi hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai, đồng thời tham gia Hội đồng thẩm định bảng giá đất tại địa phương – một nội dung trước đây vốn do cấp huyện hoặc tỉnh đảm nhiệm là chính.
Chủ tịch xã cũng có thẩm quyền ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất, tham gia vào hội đồng xác định mức bồi thường thiệt hại do trưng dụng đất gây ra.
Đáng chú ý, quyền cấp sổ đỏ đã được phân cấp trực tiếp về cấp xã.
Cụ thể, theo khoản 2 Điều 142 Luật Đất đai 2024, cấp xã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ) trong một số trường hợp nhất định, đặc biệt với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất tại địa phương có đủ điều kiện pháp lý rõ ràng.
Nội dung này được củng cố bởi Điều 10 của Nghị định 151: UBND cấp xã có quyền quy định biện pháp, mức hỗ trợ đối với từng dự án cụ thể; đồng thời thực hiện thu hồi đất theo quy định tại khoản 1, Điều 83 của Luật Đất đai 2024, trong trường hợp đất được sử dụng sai mục đích hoặc phục vụ nhu cầu phát triển cộng đồng.
Cấp xã thực hiện 14 thủ tục hành chính về đất đai
Bổ sung cho Nghị định 151, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng vừa ban hành Quyết định số 2304/QĐ-BNNMT, công bố danh mục thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực đất đai.
Theo đó, cấp xã sẽ thực hiện 14 thủ tục hành chính, bao gồm: đăng ký sử dụng đất, đăng ký biến động, cấp sổ đỏ lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân đủ điều kiện. Trong khi đó, cấp lại sổ đỏ bị mất sẽ do cấp tỉnh thực hiện.
Tổng cộng, có 48 thủ tục đất đai được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế tại quyết định này, trong đó: 2 thủ tục cấp trung ương, 32 thủ tục cấp tỉnh và 14 thủ tục cấp xã. Điều này cho thấy quyền hạn thực tế của chính quyền cơ sở đang được tăng cường, nhằm đẩy nhanh cải cách hành chính và giảm tải áp lực cho cấp tỉnh – huyện.
Cập nhật đúng thẩm quyền, tránh lạm quyền
Việc trao thêm thẩm quyền đất đai cho cấp xã – đặc biệt là quyền cưỡng chế, thu hồi, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất – là bước đi cụ thể trong cải cách hành chính và phân quyền theo mô hình chính quyền hai cấp sau ngày 1/7/2025.
Tuy nhiên, đi kèm với quyền hạn mở rộng là yêu cầu giám sát trách nhiệm chặt chẽ. Các địa phương cần rà soát năng lực cán bộ, đảm bảo việc thực hiện đúng quy trình, tránh lạm quyền, phát sinh tiêu cực hoặc tranh chấp mới trong quản lý đất đai ở cơ sở.
📍 Phân quyền không chỉ là trao trách nhiệm, mà còn là bài kiểm tra minh bạch trong từng tờ sổ đỏ!
Tags: cưỡng chế, Luật Đất đai 2024, thu hồi đất, Từ 1/7: Chủ tịch xã được cấp sổ đỏ
