Phương án một là thu thuế nhà và đất ở mà người sở hữu không trực tiếp sử dụng. Phương án thứ hai, TPHCM đề xuất tăng mức thu liên quan nhà, đất thứ hai trở lên.
UBND TPHCM vừa gửi dự thảo nghị quyết thay thế Nghị quyết 54 lên Bộ Kế hoạch Đầu tư thẩm định trước khi trình Chính phủ. Đáng chú ý, trong dự thảo này, TPHCM kiến nghị tăng thu thuế nhà, đất mà người sở hữu không trực tiếp sử dụng hoặc bất động sản thứ hai trở lên.
Theo đó, TPHCM đề xuất 2 phương án thu thuế nhà, đất thứ hai. Phương án một, TPHCM kiến nghị thí điểm thu thuế nhà và đất ở mà người sở hữu không trực tiếp sử dụng. Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ quy định mức thuế, phương pháp tính và thời gian áp dụng.
Phương án thứ hai, TPHCM đề xuất tăng mức thu liên quan nhà, đất thứ hai trở lên. Cụ thể, lệ phí trước bạ khi mua, nhận chuyển nhượng; thuế sử dụng đất phi nông nghiệp và thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng nhà, đất thứ hai trở lên.
Mức tăng do HĐND TPHCM quyết định, gồm thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đối với đất ở (không quá 5 lần mức hiện hành) và thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng nhà đất thứ hai trở lên (không quá 2 lần mức hiện hành); tăng tỷ lệ thu lệ phí trước bạ khi mua, nhận chuyển nhượng nhà đất thứ hai trở lên từ mức 0,5% giá trị chuyển nhượng lên mức 2%, và mức tối đa chuyển nhượng một hồ sơ từ mức 500 triệu đồng lên một tỷ đồng.
TPHCM sẽ hưởng 100% số thu tăng thêm từ khoản này và không dùng để xác định tỷ lệ phần trăm với các khoản thu phân chia giữa ngân sách Trung ương và địa phương.
Phương án thu thuế nhà đất thứ hai trở lên từng được nêu trong dự thảo chính sách thay thế Nghị quyết 54 mà TPHCM gửi Chính phủ hồi tháng 12/2022. Theo UBND TPHCM, cách làm này sẽ hạn chế đầu cơ bỏ hoang nhà, đất trong dự án bất động sản, gây lãng phí nguồn lực xã hội, đồng thời là cơ sở để xây dựng chính sách chung sau này.
Ngoài kiến nghị thuế nhà đất, dự thảo của UBND TPHCM cũng đề xuất cơ chế, chính sách trên 7 lĩnh vực, gồm quản lý đầu tư; tài chính ngân sách; đô thị và tài nguyên môi trường; ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền, ủy quyền và cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; cơ chế phân cấp, phân quyền, ủy quyền và tổ chức bộ máy TP.Thủ Đức…
Dự thảo cũng có thêm nhiều điểm mới so với Nghị quyết 54, như cơ chế cho quận được chủ động sử dụng ngân sách từ khoản chi chưa phân bổ; cho phép Công ty đầu tư tài chính nhà nước thành phố là định chế tài chính đặc thù… Theo quy trình, sau khi Bộ Kế hoạch Đầu tư xem xét và cho ý kiến, dự thảo được gửi lên Chính phủ để trình Quốc hội.
Trước đó năm 2017, Quốc hội ban hành Nghị quyết 54 với nhiều cơ chế đặc thù cho TPHCM nhằm tạo động lực mới để thành phố bứt phá. Tuy nhiên, sau 4 năm thực hiện, hầu hết chính sách đặc thù về quản lý tài chính nhằm tăng nguồn thu như cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước, nguồn thu từ đấu giá tài sản công chưa thể thực hiện…
